Μιχαηλόφσκι, Νικολάι Κονσταντίνοβιτς

(Μεσκόφσκ, Καλούγκα 1842 – Πετρούπολη 1904). Ρώσος στοχαστής, δοκιμιογράφος και λογοτεχνικός κριτικός. Μέγας ιδεολόγος του «λαϊκισμού», έμεινε προσκολλημένος σε μια θετικιστική και αγνωστική φιλοσοφική αντίληψη. Αρνήθηκε την άποψη ότι η ρωσική κοινωνία θα περνούσε αναγκαστικά από μια καπιταλιστική φάση και πολέμησε τον μαρξισμό. Από το 1877 έως το 1884 διεύθυνε την αξιόλογη επιθεώρηση Λογοτεχνικά Χρονικά και από το 1890 το περιοδικό Ρωσικός πλούτος, όπου ανέπτυξε το δοκιμιογραφικό και κριτικό έργο του, δημοσιεύοντας μελέτες για τον Ντοστογέφσκι (Ένα άγριο ταλέντο, 1882), τον Τολστόι, τον Τουργκένιεφ, το Σαλτίκόφ και τους «λαϊκιστές» συγγραφείς, καθώς και για τα τελευταία λογοτεχνικά ρεύματα του αιώνα: παρόλη την κοινωνιολογική και ηθικολογική τοποθέτηση της ανάλυσής του, ο Μ. υπήρξε συχνά ένας οξύς και εύστοχος κριτικός. Άξια μνείας είναι τα δοκίμιά του Τι είναι πρόοδος; (1869) και Ο ήρωας και ο όχλος (1882).